U neemt een relatiebeding op in de arbeidsovereenkomst met uw werknemer om uw netwerk van relaties te beschermen. Het betreft dan met name functies waarbij het contact met relaties centraal staat, zoals bij adviesfuncties en bij commerciële functies. Het beding verbiedt uw (ex-)werknemer om gedurende een bepaalde periode contacten met uw relaties te onderhouden. Zo heeft u de tijd om uw nieuwe werknemer een relatie te laten opbouwen met uw klanten, leveranciers en/of afnemers.
Schriftelijk overeenkomen
Een relatiebeding moet schriftelijk worden overeengekomen en zorgvuldig zijn geformuleerd, zo bleek onlangs in een uitspraak van de Hoge Raad. Een algemene verwijzing in de arbeidsovereenkomst naar een relatiebeding dat is opgenomen in een personeelsreglement, volstaat niet. Het beding is dan niet geldig. Wel is het mogelijk om het relatiebeding op te nemen in arbeidsvoorwaarden in een ander document dan de door de werknemer ondertekende arbeidsovereenkomst, maar dan:
- moeten de arbeidsvoorwaarden bij de ondertekende arbeidsovereenkomst zijn gevoegd én in de arbeidsovereenkomst is naar die arbeidsvoorwaarden verwezen; of
- de werknemer heeft in de arbeidsovereenkomst expliciet verklaard in te stemmen met het relatiebeding.
Het is verstandig om het beding helder, concreet en juist te formuleren, hoe specifieker gedefinieerd des te beter. Een te ruim geformuleerd beding kan de rechter buiten werking stellen omdat het uw werknemer te zeer beperkt in zijn/haar arbeidskeuze. Is het beding foutief geformuleerd, dan komt dat voor rekening van de werkgever, zelfs als de bedoeling van partijen duidelijk is. Verder moet het bedingt redelijk zijn, want ook onredelijke bedingen (bijvoorbeeld een niet relevante geografische beperking of termijn) wijst de rechter af.
Tip
Het is verstandiger om niet een verbod op te nemen om ‘relaties te benaderen’. Het is beter om een verbod op te nemen om ‘werkzaam te zijn voor relaties’. U voorkomt daarmee de discussie die ontstaat als een relatie aangeeft dat hij wil meegaan met uw ex-werknemer naar de concurrent. Omdat uw ex-werknemer hem/haar niet actief daartoe heeft aangezet, is van benaderen mogelijk geen sprake, waardoor het beding buiten werking blijft. Heeft u in het relatiebeding echter een verbod opgenomen om voor ‘relaties werkzaam te zijn’, dan maakt het niet uit wie het initiatief tot het contact heeft genomen. Uw ex-werknemer kan dan niet anders dan de klant mededelen dat hij/zij helaas geen werkzaamheden voor hem/haar mag verrichten, omdat hij/zij zich moet houden aan het relatiebeding.
Let op
Wordt een relatiebeding opgenomen in een arbeidsovereenkomst voor bepaalde tijd, dan is dit nietig, tenzij uit de omschrijving van het beding blijkt dat u een zwaarwegend bedrijfsbelang heeft. Dit vraagt om maatwerk. Het is daarom verstandig om u bij het opstellen van het beding door een (arbeids)jurist te laten adviseren.